De zwarte vrijstelling is misschien wel het eerlijkste spelelement in Wie is de Mol? en tegelijkertijd de grootste nachtmerrie van de kandidaten. Als deze zwarte schijf wordt ingezet bij de test, worden alle jokers en vrijstellingen die bij deze test zijn ingezet ongeldig verklaard. Een tactisch wapen dat voor veel misleiding zorgt. De zwarte vrijstelling is te verdienen tijdens opdrachten. Vaak zijn er bij deze opdrachten ook veel jokers en groene

vrijstellingen te verdienen. Zwarte vrijstellingen zijn geldig tot de zevende aflevering van een seizoen en mogen zo lang als de bezitter wil worden bewaard.

​

Geschiedenis

De zwarte vrijstelling is een vrij nieuw spelonderdeel. Het zag het levenslicht in het veertiende seizoen. De schijf zorgde al meteen voor veel wantrouwen binnen de groep en heeft intussen een hoop jokers en vrijstellingen van tafel geveegd.

​

Verschijning

De zwarte vrijstelling heeft hetzelfde uiterlijk als de groene vrijstelling. Sinds haar introductie is het 

een plastic schijfje met de woorden 'De Mol' in witte letters erop en een witte cirkel er omheen.

Het enige verschil is uiteraard dat de groene vrijstelling groen is en de zwarte vrijstelling zwart.

​

In 2015, een seizoen na haar eerste verschijning, veranderde de verschijning van de zwarte vrijstelling

alweer, omdat alle spelelementen in een nieuw jasje werden gestoken. De rand is verdwenen en de woorden

'De Mol' zijn iets kleiner geworden.

​

Voor het negentiende seizoen veranderde de zwarte vrijstelling weer. Hij werd namelijk transparanter. Dit was te zien in MolTalk: The Kick-Off. In seizoen 20 bleef dit uiterlijk in stand.

​

Trivia

- De eerste zwarte vrijstelling ooit werd ingezet door Sofie van den Enk in de tweede aflevering van seizoen 14. Ze maakte hiermee twee vrijstellingen en vier jokers ongeldig.

- De meest effectieve vrijstelling ooit werd ingezet in het zestiende seizoen. Mol Klaas van Kruistum zorgde ervoor dat twaalf jokers hun waarde verloren.

- Het zeventiende seizoen is het eerste seizoen sinds haar introductie waarin de zwarte vrijstelling niet werd verdiend door een van de kandidaten. Maar het had wel degelijk gekund. Er lag namelijk en zwarte vrijstelling in een grijpautomaat bij de kermisopdracht.

- In seizoen negentien kon de zwarte vrijstelling voor het eerst sinds haar introductie niet worden verdiend. De troef had echter wel een gastrol in een opdracht waarin de kandidaten in video's verschillende spelelementen vasthielden en bespraken.

- De meeste zwarte vrijstellingen waren te verdienen in seizoen 20: tien in totaal. Hier werden er vier ook daadwerkelijk van verdiend.

- In totaal zijn er negen zwarte vrijstellingen ingezet die bij elkaar negen vrijstellingen en 28 jokers van tafel veegden.